Tekirdağ Macar Dostluk Derneği, 2002 yılından itibaren faaliyetlerini Güneş Gürseler başkanlığında Macaristan Tekirdağ Fahri Konsolosu Erdoğan Erken ve eşi Nursen Erken başta olmak üzere tüm Erken ailesinin maddi ve manevi katkıları ve himayelerinde sürdürmektedir. Macar Dostluk Derneği, geçtiğimiz on sene boyunca kendisinin kurumlaşması, tanıtılması, iki ülke ve ulus arasındaki ilişiklerde etkinliğinin sağlanmasını hedefleyen kültürel ve ilmî faaliyetlerde bulunmuştur.
Bu faaliyetlerin en başta geleni gelenekselleşen Tekirdağ Macar Günü’dür.
BİRİNCİ TEKİRDAĞ MACAR GÜNÜ (5-6 Haziran 2003)
Türk-Macar ilişkilerinde ilimizin önemini vurgulamak ve bu konudaki çalışmaları yönlendirebilmek üzere, her yıl Haziran ayının ilk haftası içinde “Tekirdağ Macar Günü” kutlaması yapılması kararımız kapsamında ilk etkinlik 2003 yılı Haziran ayı içinde yapılmıştır. Bu kapsamda, 5 Haziran günü Tekirdağ İl Kültür Müdürlüğünde, “Nobel Ödülü Kazanan Macarlar Sergisi” açılmış ve Prof. Dr. Vecdet Erkun tarafından bir konferans verilmiştir. 6 Haziran günü sabah Belediye Kültür Merkezinde “Rákóczi Ferenc’in Türkiye ve Tekirdağ Günleri” konulu panel düzenlenmiştir. Panele Kenan Oflaz, Mehmet Serez, Géza David ve Fodor Pál katılmışlar. Aynı gün akşamı Yelken Kulübünde Macar mutfağı tanıtılmıştır.
İKİNCİ TEKİRDAĞ MACAR GÜNÜ (7 Haziran 2004)
7 Haziran 2004 günü kutlanan 2. Tekirdağ Macar Günü kapsamında Macaristan’ın Avrupa Birliği’ne girişi nedeniyle Özgürlük Parkında ve Belediye İş Merkezinde bir fotoğraf sergisi düzenlenmiş, Özgürlük Parkı’ndaki Rákóczi Heykeli yanına Macar Bağımsızlık Savaşı’nın 300. Yılı Anı Plaketi konulmuştur. Belediye İş Merkezi’ndeki sergi açılışında Tekirdağ Güzel Sanatlar Lisesi öğrencileri bir konser vermiştir.
ÜÇÜNCÜ TEKİRDAĞ MACAR GÜNÜ (1 Haziran 2005)
1.6.2005 tarihinde kutlanan 3. Tekirdağ Macar Günü kapsamında;
- İlimizdeki orta dereceli okullar öğrencileri arasında “HEMŞEHRİMİZ RÁKÓCZI ” konulu kompozisyon yarışması,
- Tekirdağ 50. Yıl İlköğretim Okulunun Sinevizyon Gösterisi ile “Rákóczi’nin Anıları Sanal Müzesi”nin bilgisayar ortamında açılışı,
- Çellisima Viyolonsel Dörtlüsü konseri düzenlenmiştir.
- Kompozisyon Yarışmasında birinciliği Büşranur Özer, ikinciliği Müge Özkoyuncu, üçüncülüğü de Gözde Ferimas kazanmıştır.
DÖRDÜNCÜ TEKİRDAĞ MACAR GÜNÜ (14 Haziran 2006)
Tekirdağ Macar Günleri’nin dördüncüsü 14.6.2006 Çarşamba günü
kutlanmış ve bu kapsamda;
- Rákóczi Müzesi’nde, ünlü Macar Bestecisi ve Türk Halk Müziği üzerinde önemli araştırmaları olan BELA BARTOK’un 125. doğum günü nedeni ile bir fotoğraf sergisi açılmış,
- Üzerinde Macar Ressam Mányoki Ádám tarafından yapılan II. Ferenc Rákóczi’nin portresi bulunan “kişisel pul” bastırılmış,
- Prens II. Ferenc Rákóczi ile arkadaşlarının kabirlerinin 1906 yılında Tekirdağ’dan Macaristan’a nakledilmesinin 100. yılının anısına PTT idaresi tarafından “özel tarih damgalı zarf” hazırlanmış, kişisel pullar satışa sunulmuştur.
BEŞİNCİ TEKİRDAĞ MACAR GÜNÜ (14 Haziran 2007)
Bu kapsamda;
- Rákóczi Müzesinde İmre Thököly ve Balassi hakkındaki kitapların tanıtım töreni ve kokteyli,
- Yelken Kulübü’nde konuklarımız onuruna bir akşam yemeği verilmiş,
- Özgürlük Parkı Amfi Tiyatro’da, Bilkent Üniversitesi Müzik ve Sahne Sanatları Dekanı Prof. Dr. Işın Metin yönetimindeki Bilkent Gençlik Senfoni Orkestrası Konseri gerçekleştirilmiştir.
ALTINCI TEKİRDAĞ MACAR GÜNÜ (14 Haziran 2008)
Altıncı Tekirdağ Macar Günü’nü öncekilerde olduğu gibi Tekirdağ Kiraz Festivali içinde kutlanmıştır.
Etkinliklerimiz arasında;
- Kültür Müdürlüğü’nde gerçekleştirilen Macar ve Türk ressamların eserlerinden oluşan resim sergisi,
- Halk oyunları gösterisi ve kokteylimiz,
- Türkiye ve Tekirdağ hayranı dostumuz, Keşkemet Avrupanın Geleceği Vakfı Başkanı Feder Tibor’a Belediyemizin vereceği fahri hemşehrilik belgesinin töreni yapıldı.
YEDİNCİ TEKİRDAĞ MACAR GÜNÜ (11 Haziran 2009)
Yedinci Macar Günü etkinliklerimiz arasında;
Tekira Alışveriş Merkezi’nde gerçekleştirdiğimiz “TÜRKİYE’DE MACAR İZLERİ” FOTOĞRAF SERGİSİ ile Macar Dans Ekibi Gösterisi, Rákóczi Müzesi önünden geçen caddenin RÁKÓCZI CADDESİ olarak açılışı ve Tekirdağ Belediyesi Halk Dansları Ekibinin gösterisi yer almıştı.
SEKİZİNCİ TEKİRDAĞ MACAR GÜNÜ (11 Haziran 2010)
Bu etkinliğimizde;
- Tekirdağ’daki Macar hatıralarının belgelenmesinde çok önemli yeri olan ve 1878’den ölümüne dek İstanbul’da yaşayan ressam Kálmán Beszédes’in (1839-1893) resimlerinden oluşan sergi başta gelmektedir. İstanbul’a itfaiye okulunda ders vermek amacı ile Ödön Széchenyi’nin çağrısı üzerine gelen Beszédes ders vermenin yanında resimlerine de devam etmiş ve 1880 yılları başında Rákóczi ilticasının tarihini araştırmaya ve bu konuda makaleler yayınlamaya başlamıştır. Böylece sık sık Tekirdağ’a gelerek 1891-1892 yıllarında seyahatlerini konu alan kitabında yayımlamak istediği 72 resmi hazırlamıştır. Budapeşte Üniversite Kütüphanesi’nde bulunan bu resimlerin 23 adedinin kopyaları müzemizde sergilenmiştir.
Ressam Kálmán Beszédes’in eserleri ve hakkındaki kitabın tanıtımı da;
Budapeşte Üniversitesi Kütüphanesi Genel Müdürü Szögi László, kitaba önsöz yazan Büyükelçi Hóvári János, Budapeşte Türk Macar Dostluk Derneği Başkan Yardımcısı Dr. F. Tóth Tibor tarafından yapılmıştır. (Bu değerli konukları davet eden Tekirdağ Belediyesi’ne teşekkür ediyoruz.)
Bu sergi ve Ressam Kálmán Beszédes için PTT ile işbirliği yapılarak özel pul emisyonu sağlanmıştır.
- Sekizinci Macar Günümüzün diğer bir etkinliği de değerli hemşehrimiz ve başarılı sanatçı Nijat Ayaz’ın “MACARİSTAN’DAKİ TÜRK İZLERİ” konulu fotoğraf sergisidir. Serginin TEKİRA yönetiminin girişimleriyle Tekira Alışveriş Merkezi’nde gerçekleştirilmiştir.
DOKUZUNCU TEKİRDAĞ MACAR GÜNÜ
2011 yılı, Osmanlı İmparatorluğu’na Macar Ulusal Kahramanı Prens II. Ferenc Rákóczi ile birlikte sığınan ve misafir edildikleri Tekirdağ’da 1761 yılında vefat eden Mikes Kelemen’in ölümünün 250 nci yılıdır.
Mikes Kelemen’in Tekirdağ’da ikameti sırasında yazdığı “Türkiye Mektupları” isimli eserinin Macar edebiyatındaki önemi kadar döneminin yaşantısını aktarması bakımından bizler için de önemi bilinmektedir. Eserin birkaç kez Türkçe ve Macarca baskıları yapıldığı gibi çeşitli dillerde de yayımlanmıştır.
Derneğimiz, 2011 yılındaki IX.Tekirdağ Macar Günü etkinliğini de bu nedenle Mikes Kelemen’i anmaya ayırmıştır. Bu neden ile hazırlayıp “Kültür ve Turizm Bakanlığınca Yerel Yönetimlerin, Derneklerin, Vakıfların Ve Özel Tiyatroların Projelerine Yapılacak Yardımlara İlişkin Yönetmelik” kapsamında destek talebinde bulunduğumuz “MİKES KELEMEN’İN 250. ÖLÜM YILDÖNÜMÜ ETKİNLİKLERİ PROJESİ” Kültür ve Turizm Bakanlığınca kabul edilerek 7.500 TL destek sağlanmıştır.
Bu proje ve destek kapsamında da sürdüreceğimiz etkinlikler kapsamında Tekirdağ Kiraz Festivali içinde 17, 18, 19 Haziran 2011 tarihlerinde;
- Tekirdağ Rákóczi Müzesine Mikes Kelemen araştırmacısı Lajos Hopp adına anı plaketinin konulacaktır,
- Derneğimiz tarafından yaptırılan MİKES KELEMEN ÖZEL PULU’nun tanıtımı yapılacaktır,
- Budapeşte Macar Türk Dostluk Derneği ile ortak yayınımız “Türkiye’de Kendilerine Sığınma Hakkı Tanınan Macar Mültecilerinin Özyaşamından Özetler” kitabının tanıtımı yapılmıştır.
- Budapeşte Macar Türk Dostluk Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Edit Tasnadi, Budapeşte Macar Türk Dostluk Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Tibor Tóth, Macar Bilimler Akademisi Edebiyat Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Tüskes Gábor’un sunumuyla “Bilinmeyen Mikes” konulu bilimsel toplantı yapılmıştır.
- Bu kapsamda, eşgüdümlü çalışmalarda bulunduğumuz Budapeşte Macar – Türk Dostluk Derneği ile birlikte Mikes Kelemen adı Tekirdağ’da bir sokağa verilmiştir.
Macar Günü haricinde derneğin gerçekleştirdiği diğer etkinlikler yıllar itibarıyla şu şekildedir:
2002-2003
- Derneğin ilk genel kurul toplantısı 4 Eylül 2002 tarihinde gerçekleştirilmiştir.
- Dernek rozeti yaptırılmıştır.
- İlimizi ziyaret eden Macar konuklara gereken yardımlarda bulunulmuştur. Örneğin, 25 Eylül 2002 tarihinde Tekirdağ yakınlarında trafik kazası geçiren Macar milletvekili Gábor Gellért Kiss ve ailesinin sorunları ile ilgilenilmiştir.
- Macaristan Cumhuriyeti Büyükelçisi Zsolt G. Szalay ve eşlerinin şehrimizi ziyaretlerinde gerekli düzenlemeler yapılmış ve kendilerine eşlik edilmiştir.
- Aynı şekilde, İstanbul Başkonsolosu Bayan Gabriella Zimboras’ın şehrimize yaptığı çeşitli ziyaretlerde kendisine eşlik edilmiş ve istenilen temaslar sağlanmıştır.
- Macar Özgürlük Savaşının Rákóczi Ferenc tarafından başlatılışının 300. Yılı nedeni ile at sırtında yolculuk yaparak şehrimize gelen üç atlı Macar dostumuzun gezilerinin ülkemizdeki bölümü için gereken ilgi ve destek gösterilmiştir.
- Aynı amaçla şehrimize gelen Rodosto Vakfı ve Macaristan Rákóczi Derneği başkan ve üyeleri ile beraberlerindeki 30 kişilik ekiple ilimizde etkinlikler düzenlenmiş ve kendilerine eşlik edilmiştir.
2004
MİKES KELEMEN EVİ’NİN SATIN ALINIP ONARILMASI
Bu konuda bütün gayretlerimize karşın olumlu sonuç alınamamıştır. Kecskemet Avrupa’nın Geleceği Vakfı Başkanı Gábor Farkas, bu evin satın alınıp birlikte onarılmasını sağlamak üzere birkaç kez ilimize gelmiş, mülk sahipleri ile çeşitli toplantılar yapılmış ancak bedelde anlaşma sağlanamamıştır. Sonunda bina tümüyle yıkılmış ve arsası da satılmıştır. Kentimizin yöneticileri yeterince gayreti ve hemşehrilerimizin de gerekli duyarlılığı göstermemeleri neticesinde Peştemalcı Caddesi’ndeki dört ev yanmıştır.
2006-2007
RÁKÓCZI KİTABI
Budapeşte Macar Türk Dostluğu Derneği öncülüğünde Rákóczi ’nin hayatını konu alan bir kitap hazırlanarak Budapeşte’de bastırılmış ve Tekirdağ’da tanıtımı yapılmış ve müzemizde satışa sunulmuştur. Kitabın yayımlanabilmesindeki katkıları nedeni ile Fahri Konsolosumuz Sayın Erdoğan Erken, Turgay Engin ve Eser Marmara’ya bir kez daha teşekkür ediyoruz.
RÁKÓCZI MÜZESİ KARTPOSTAL DİZİSİ
Budapeşte Macar Türk Dostluk Derneği öncülüğünde hazırlanan Rákóczi Müzesi’nin oniki kartpostaldan oluşan dizisi Tekirdağ Özel İdaresi tarafından bastırılmıştır. Bu eserin gerçekleşmesinde büyük özverisi olan Budapeşte Türk Macar Dostluk Derneği Başkan Yardımcısı Sayın Tibor Toth’a ve İlimize atandıktan hemen sonra bu projemize sahip çıkarak maddi kaynak sağlayan Valimiz Sayın Aydın Nezih Doğan’a içten teşekkürlerimizi sunuyoruz.
RÁKÓCZI MÜZESİ ÖNÜNE SEKEL KAPISI KONULMASI
Macar asıllı Romen vatandaşlarının hazırlayıp getirdiği ve yapıldığı yerin adı ile anılan ahşap kapı (tak) müzemiz önüne törenle konulmuştur.
AVŞAR İÇMELERİNE RÁKÓCZI ANISINA ANIT KONULMASI
22-23-24-25 Ağustos 2006 tarihlerinde Tekirdağ’ı ziyaret eden Macar asıllı Romen vatandaşları heyetinin getirdiği anıt 24 Ağustos günü, II. Ferenc Rákóczi ’nin kentimizde yaşadığı dönemde sık sık gittiği bilinen Merkez İlçe Avşar Köyü ve buradaki şifalı suya konuklarımızla birlikte gidilerek derneğimizin hazırladığı plaket ile birlikte konulmuştur.
Imre Thököly Anıtı’nın açılış töreni için İzmit’e gidilmiştir.
2007-2009
- Ünlü Macar besteci ve müzikoloğu Zoltán Kodály anı plaketini Güzel Sanatlar Lisesi’ne yerleştirilmiştir.
- Mikes Kelemen’in evinin restorasyonu konusunda Tekirdağ Belediyesi, Macaristan Kültür Bakanlığı, Rodosto Vakfı, Derneğimiz ve Macaristan Tekirdağ Fahri Konsolosu Erdoğan Erken birlikteliği ile ortak protokol imzalandı. Macaristan Kültür Bakanlığı temsilcisi Tamas Pinter, Macaristan Rodosto Vakfı Başkanı Kornelia Tóth’un Macar tarafı olarak imzaladıkları bu işbirliği protokolünde Tekirdağ Belediyesi de taraf olmuştur.
- Macaristan Ulusal Parlamento Başkanı Sayın Katalin Szili ilimizi ziyaret etti. Bu ziyaret sırasında kendilerine derneğimize ve çalışmalarımızı arz etme fırsatı bulduk.
- Macaristan’dan gelen konuklar tarafından 2008 Ağustos ayında Tekirdağ Belediyesi ve Karayolları Şube Müdürlüğünün bilgisi dahilinde Tekirdağ Muratlı Karayolu Yarapsan Mevkiine, Prens Rákóczi ’nin sık sık ziyaret ederek şifa aradığı “Yarapsan Çamuru”nu işaret etmek ve anmak amacıyla ahşap Rákóczi Anıtı dikildi. Ne yazık ki bu anıt yaklaşık üç ay sonra kimliği bilinmeyen kişilerce yakılmıştır. 13 Kasım 2008 tarihinde Tekirdağ Cumhuriyet Başsavcılığı’na bu konuda suç duyurusunda bulunmuştur.
- Biz de bu olumsuzluğu unutturmak için üyemiz ve Turizm Derneği Başkanı Sayın Halil Akay’ın ve Fahri Konsolosumuz Sayın Erdoğan Erken’in katkıları ile zeytin ağacı ve gül fidanları dikilmiştir.
MACARİSTAN ZİYARETİMİZ
18-23 Eylül 2009 tarihleri arasında yönetim kurulumuz, Macaristan Cumhuriyeti Tekirdağ Fahri Konsolosu Sayın Erdoğan Erken ile Macaristan’a ziyaret gerçekleştirilmiş ve bu kapsamda;
- Tekirdağ’ın kardeş şehirleri Sárospatak ve Kecskemét belediyeleri,
- Kecskemet Avrupa’nın Geleceği Derneği,
- Budapeşte Macar Türk Dostluk Derneği ile görüşmelerde bulunmuştur.
Bu görüşmeler sırasında ortak çalışma konuları dile getirilmiş ve Kecskemet Avrupa’nın Geleceği Derneği ile “İşbirliği Sözleşmesi” imzalanmıştır.
Kecskemét Macar Türk Dostluk Derneği kuruluş çalışmalarının yürütülmekte olduğunun görülmesi mutluluk vermiştir. (Gezimizden sonra derneğin kuruluşu tamamlanmıştır.)
“BASINDAN YANSIMALAR” BROŞÜRÜ
Kuruluşumuzdan 2009 yılı Ekim ayına kadar olan çalışmalarımızın basındaki yansımalarını gösteren bir derleme yayınladık.
“NAZIM’IN MACAR TOPRAĞI” SÖYLEŞİSİ ve BUDAPEŞTE ANDRASSY OTELE NAZIM HİKMET ANI PLAKETİ KONULMASI
14 Kasım 2009 tarihinde Sayın Av. Sunahan Develioğlu’nun konuşmacı olduğu “NAZIM’IN MACAR TOPRAĞI” isimli söyleşi düzenledik. Hemşehrilerimizin bu toplantımıza gösterdiği ilginin yarattığı heyecan ile Nazım Hikmet’in Budapeşte’de bulunduğu sıralarda konakladığı otele Budapeşte Türk Macar Dostluk Derneği’nin işbirliği ile bir anı plaketini koyduk.
Bu anı plaketinin konulmasını 1 Mayıs 2011 tarihinde üyelerimizle birlikte gerçekleştirmek üzere Budapeşte’ye planladığımız geziyi yeterli katılım olmadığı için iptal etmek zorunda kaldık.
RÁKÓCZI MÜZEMİZİN ONARIMI VE KÜLTÜR BAKANLARI ZİYARETİ
Macaristan Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı tarafından onarılarak yeniden düzenlenen Rákóczi Müzemiz, Macaristan Cumhuriyeti Sayın Kültür Bakanı ile Kültür ve Turizm Bakanımız Sayın Ertuğrul Günay’ın katıldığı bir törenle 1 Şubat 2010 tarihinde açıldı. Bu onarım sırasında bürokratik işlemlerin takibinde ve diğer sorunların çözümünde yardımcı olduk.
KÜLTÜREL KÖPRÜLER PROGRAMI
Alman Goethe Enstitüsü ile Avrupa Birliği’nin “Cultural Bridges’’ programının finansal desteği ile, Mayıs 2009 – Haziran 2010 tarihleri arasında, Türkiye’den başlayarak Brüksel’de son bulacak kültür projesinin Türkiye bölümünde, 29 – 31.3.2010 tarihleri arasında Tekirdağ’da Macar yazar Ágnes Várkonyi ve Yunan yazar Petros Markaris eserlerinden okumalar gerçekleştirdi Bayan Ágnes Várkony’nin, 29.3.2010 da Rákóczi Müzesi’nde; “AVRUPA’NIN EN CESUR KADINI İLONA ZRİNYİ” isimli eserini okumasının ardından Tekirdağ Valiliği Kültür Merkezinde Macar sanatçı Tamas Kobzas Kiss ile Erdal Sakalıoğlu bir konser verdiler.
“TÜRKİYE’DE KENDİLERİNE SIĞINMA HAKKI TANINAN MACAR MÜLTECİLERİNİN ÖZYAŞAMINDAN ÖZETLER” KİTABI
Budapeşte Türk Macar Dostluk Derneği işbirliği ve Tekirdağ Belediyesinin destekleri ile “Türkiye’de Kendilerine Sığınma Hakkı Tanınan Macar Mültecilerinin Özyaşamından Özetler” kitabı hazırlandı.
BUDAPEŞTE BELEDİYE BAŞKANI SAYIN ISTVÁN TARLÓS’UN ZİYARETİ
- Macaristan Budapeşte Belediye Başkanı Sayın István Tarlós, Macaristan Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosu ve altı kişilik bir heyetle ile birlikte resmi olmayan bir ziyaret için 2 Nisan 2011 günü şehrimize gelmiştir.
- Bu önemli konuktan başka Macaristan’dan kentimize gelen konuklarımıza yardımcı olmaya, Macaristan Ankara Büyükelçiliği ve İstanbul Başkonsolosluğu ile ilişkilerimizi sürdürmeye gayret ettik.
SOLMAZ KAMURAN SÖYLEŞİSİ
- 2 Nisan 2011 günü değerli yazar SOLMAZ KAMURAN, İbrahim Müteferrika’nın yaşamını konu aldığı, “MACAR, Tefrika-i Müteferrika” isimli kitabı üzerinde söyleşide bulunmak üzere konuğumuz olarak Tekirdağ’a gelmiş ve Rákóczi Müzesinde üyelerimiz ve konuklarımız ile söyleşide bulunarak kitaplarını imzalamıştır.
