Macaristan Parlamentosu, tartışmalı anayasa değişikliği paketini kabul etti. Demokratik hakların kısıtlanacağı gerekçesiyle büyük eleştiri alan paket, AB’de de endişelere yol açıyor.
Sosyalist muhalefetin boykot ettiği oylamada, muhafazakâr Başbakan Viktor Orban’ın girişimiyle hazırlanan tartışmalı anayasa reformu mecliste çoğunluğun desteğini alarak kabul edildi. Macaristan’da 265 sandalyeli mecliste, oylamaya katılan milletvekillerinin 11’i aleyhte oy kullanırken 33’ü de çekimser kaldı. Ülkede 2012’de yürürlüğe giren yeni anayasa böylelikle dördüncü kez değiştirilmiş oldu.
Avrupa Birliği ve Batılı ülkeler, Başbakan Viktor Orban liderliğindeki sağcı FIDESZ partisi tarafından hazırlanan anayasa reformunun, ülkede demokratik hakları kısıtlayacağı eleştirisinde bulunuyor. Üniversiteler, eğitim politikası, seçme – seçilme hakkı ve aile politikalarında kısıtlamalar yapılmasının önünü açtığı ifade edilen anayasa değişikliği, Anayasa Mahkemesi’ne ilişkin olarak da düzenlemeler içeriyor. Buna göre, Anayasa Mahkemesi, anayasanın yürürlüğe girdiği tarihten önceki kararlarına dayanarak yasaları iptal etme yetkisine sahip olamayacak.
Gözlemciler bu düzenleme ile demokratik açıdan sorunlu olan düzenlemeleri temel haklar çerçevesinde değerlendirerek daha önce iptal eden Anayasa Mahkemesi’nin nüfuzunu yitirmesinden endişe ediyor.
Orban hükümeti tarafında hazırlanan tartışmalı yasal düzenlemeler de ilk etapta Anayasa Mahkemesi’nden dönmüş, bunun üzerine ikinci denemede değişiklik paketine Mahkeme’nin yetkilerini kısıtlayan düzenlemeler eklenmişti.
AB Komisyonu’ndan gözdağı
Başkent Budapeşte’te anayasa reformunu protesto etmek üzere hafta sonu binlerce kişi sokaklara döküldü.
AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barrosso da cuma günü Başbakan Orban ile yaptığı telefon görüşmesinde, ‘hukuk devleti’ ilkesine dair endişelerini dile getirdi. Komisyon’dan yapılan açıklamada, endişelerin dikkate alınmaması halinde, Komisyon’un her tür yönteme başvuracağı kaydedildi.
Kaynak: Deutsche Welle – 11 Mart 2013