Yazıların kategorisi: “Haberler”

Açılışı 2013 yılı sonunda Macar başbakanı Viktor Orban tarafından yapılan İstanbul Macar Kültür Merkezi genel müdürlüğüne, şu an Berlin Macar Kültür Merkezinin başında bulunan Can Togay getirildi.

---

Macar hükümeti tarafından Salı günü yapılan atama uyarınca Can Togay İstanbul’daki görevine 1 Eylülde başlayacak.

Yazar, şair, yönetmen, sinema oyuncusu ve senaryo yazarı olan Can Togay 1955 yılında Budapeşte’de doğdu. Can Togay’ın anne babası, Gün Benderli ve Necil Togay siyasi göçmen olarak yaşadıkları İsviçre’den 1952 yılında Budapeşte’ye gelmişler ve Budapeşte Radyosunun Türkçe yayınlarını kurmuşlardı.

Can Togay yüksek öğrenimini Budapeşte ELTE üniversitesinde tamamladı. Daha sonra Tiyatro ve Sinema Sanatları Yüksek okulunda Film Yönetmenliği bölümünde de eğitim gördü.

Can Togay Türk filmlerinde de rol aldı. 1993 yapımı Mavi Sürgün filminde Halikarnas Balıkçısını canlandırmıştı. Togay daha sonra Zuhal Olcayla birlikte Bir Sonbahar Hikayesi’nde kameraların karşısına çıkmıştı.

Can Togay 2008 yılından bu yana da Berlin’de Macar Kültür Merkezi’nin genel müdürlüğünü yapmaktaydı.

KAYNAK: Turkinfo.hu – 6 Haziran 2014

Macaristan’da oturum müsaadesi olan ve bu ülkede yaşayan en yaşlı Türk vatandaşı unvanına sahip olan 97 yaşındaki Servet Özgün hayatını kaybetti.

---

Macaristan’da ikamet eden en yaşlı Türk vatandaşı olduğu için Macaristan Başbakanı Viktor Orban tarafından plaket de alan 97 yaşındaki Servet Özgün, 10 yılı aşkın süredir Macaristan Türk-Macar Ticaret Odası genel Sekreteri olan torunu Fadıl Başar ile birlikte yaşıyordu. 1917 yılında Yunanistan’ın Drama kentinde doğan Servet Özgün Ninenin kalp yetmezliği nedeniyle vefat ettiği açıklandı.

Macaristan’da yaşayan Türk vatandaşları Servet Ninenin cenaze töreninde hazır bulundu. Servet Nine, başkent Budapeşte’deki Türk Şehitliği’nin hemen yanındaki Müslüman mezarlığına defnedildi.

Cenaze törenine Macar milletvekilleri, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı Macaristan Delegesi Suat Karakuş, Türk-Macar Ticaret Odası Başkan Yardımcısı Bülent Mete, Budapeşte Türk Büyükelçiliği yetkilileri olmak üzere oldukça kalabalık bir topluluk katıldı.

Suat Karakuş, İHA muhabirine yaptığı açıklamada, Macaristan’da oturma izni olan en yaşlı vatandaşımız olan 97 yaşındaki merhumeyi topağa verdiklerini ve oldukça kalabalık bir cemaatin kendisini son yolculuğuna uğurladığını söyledi. Karakuş ayrıca Macar milletvekillerinin yanı sıra bazı Türk dostu Macarların da cenazeye katıldığını belirtti.

Merhumenin torunu Macaristan Türk-Macar Ticaret Odası Genel Sekreter Fadıl Başar ise, 1917 Yunanistan Drama doğumlu olan Servet ninenin mübadele yıllarında Türkiye’ye geldiğini, son 10 yıldan bu yana ise Macaristan’da yaşadığını, Servet ninenin yaş itibarıyla Macaristan’da ikamet eden en yaşlı Türk olduğunu belirtti.

KAYNAK: İHA – 5 Haziran 2014

Macaristan’da Pazar günü gerçekleştirilen genel seçimlerin galibi belli oldu.Seçim sonucuna göre merkez sağ parti Genç Demokratlar (Fidesz) ve Hristiyan Demokratik Halk Parti (KDNP) koalisyonu oldu.

---

1990 yılında Macaristan’da komünizm rejiminin yıkılarak demokrasiye geçilmesinden bu yana genel seçimlere birlikte giren Fidesz-KDNP koalisyonu oyların yüzde 44.7’sini alarak yeniden tek başına hükümeti kurmaya hak kazanırken, Viktor Orban 3. defa Macaristan başbakanı seçildi. Orban daha önce 1998-2002 ve 2010-2014 yılları arasında başbakan olarak görev yapmıştı.

OY VERME İŞLEMİ BEKLENEN SAATTE BİTMEDİ

18 partinin parlamentoya girmek için yarıştığı Macaristan’da oy verme işlemi sabah saat 06.00’da başlamış, oy verme işleminin 19.00’a kadar süreceği açıklanmıştı. Ancak başkent Budapeşte’de oy vermek için uzun kuyruklar oluşunca oy verme işlemi saat 20.00’e kadar sürdü. 199 milletvekilinin parlamentoya girme mücadelesi verdiği seçimlerde, 8 milyon seçmenin yüzde 60’ının sandıkta oy kullandığı açıklandı.

BU YIL TEK TURLU SEÇİM YAPILDI

Macaristan Yüksek Seçim Kurulu, 1990 yılından bu yana 2 tur üzerinden yapılan genel seçimlerin bu yıl tek tur üzerinden yapıldığını, oy verme işlemlerinde önemli bir sorun yaşanmadığını açıkladı. 1990 yılından bu yana 7. kez genel seçimlerin yapıldığı Macaristan’da 2010-2014 yılları arasında tek başına hükümeti oluşturan merkez sağ parti konumundaki Fidesz-KDNP, parlamentodaki 199 sandalyeden 132’sini kazanarak bu seçiminden de galibiyetle ayrıldı. İkinciliği 5 partinin birleşiminden oluşan koalisyon Macaristan Sosyalist Partisi (MSZP), yüzde 25,3 oy ve 38 milletvekili ile aldı. Üçüncülüğü ise radikal sağcı partisi konumundaki Jobbik aldığı yüzde 21.3 oy ve 24 milletvekili ile aldı.

Seçim barajının yüzde 5 olduğu Macaristan’da daha önce 386 olan milletvekili sayısı da bu seçimlerle birlikte 199’a indirilirken, yeşiller partisi olan LMP’nin aldığı yüzde 5,00 ile kıl payı barajı aşarak 5 milletvekili ile 4. parti olarak parlamentoya girmeyi başardı. Seçimlere katılan diğer partiler ise yüzde 3,7 oy alarak parlamentoya giremediler.

KAYNAK: İHA – 7 Nisan 2014

Seçim bölgelerine göre kazanan partilerin haritası. Kaynak: origo.hu

Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı, Macar Bilimler Akademisi ile gerçekleştirilen işbirliği dahilinde, Türkçe el yazması eserlerin dijital ortama aktarılarak korunabilmesi için söz konusu kütüphaneye teknik ekipman desteğinde bulundu.

---

TİKA faaliyet gösterdiği ülkelerde el yazması eserlerin korunmasına yönelik çalışmalarına devam ediyor. Bu kapsamda, Macar Bilimler Akademisi Kütüphanesi bünyesinde bulunan Türkçe el yazması eserlerin dijital ortama aktarılarak araştırmacıların kullanımına sunulmasına yönelik gerçekleştirilen işbirliği çerçevesinde TİKA, Macar Bilimler Akademisi Kütüphanesi’ne teknik ekipman desteğinde bulundu.

1825 yılında kurulmuş olan Macar Bilimler Akademisi, bilimsel ve akademik çalışmaların desteklenmesi amacıyla 1826 yılında kütüphane çalışmalarını başladı. Köklü bir geçmişe sahip olan Macar Bilimler Akademisi Kütüphanesi, Doğu Dilleri Koleksiyonu kapsamında çok sayıda Türkçe el yazması eseri bünyesinde barındırıyor. Türkiye Bilimler Akademisi işbirliğinde yayınlanan Macar Bilimler Akademisi’ndeki Türkçe El Yazmaları Kataloğu’nda 811 adet eserin tasnifi yapıldı.

Kütüphanede, 14. ve 15. yüzyıllara ait çok değerli eserler bulunmakta olup, Tezkiretü’l Evliya, Yusuf-u Züleyha ve Ferace Bade’ş-Şidde gibi eserlerde olduğu gibi Türkiye’deki kütüphanelerde bulunan nüshaların daha eski örnekleri de yer alıyor. Yine İbrahim Müteferrika Basmaları gibi antik değere haiz kitaplar ve Ali Şir Nevâ’inin Risâle-i Muhâkemeti’l-Lügateyn’i gibi önemli ve değerli eserler bulunuyor. 4 ayrı koleksiyondan oluşan Türkçe el yazması eserleri, Macaristan’daki kültür mirasının önde gelen örneklerini oluşturuyor.

Bu çerçevede TİKA tarafından temin edilen teknik ekipman ile bu nadide eserlerin dijital ortama aktarılması ve oldukça hassas yapıdaki el yazması eserlerin karşı karşıya olduğu kullanım kaynaklı yıpranmaların önüne geçilerek orijinal nüshaların korunması sağlanacak. Ayrıca, araştırmacılar tarafından ilgi gören söz konusu eserlere daha kolay ulaşım imkânı oluşturulabilecek.

KAYNAK: TİKA – 31 Mart 2013

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Edebiyat Fakültesi bünyesinde, Türk-Macar Akademik ve Bilimsel İşbirliği Uygulaması ve Araştırma Merkezi (TÜMACAM) açılışını Muğla valisi Mustafa Hakan Güvençer, Macaristan Büyükelçisi Janos Hovari,

---

Rektör vekili Prof. Dr. Yusuf Ziya Erdil, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nin kurucu rektörü Prof. Dr. Ethem Ruhi Fığlalı, Macaristan Fahri Konsolosu Osman Şahbaz ve Merkezin Müdürü Prof. Dr. Melek Çolak yaptı.

Türk-Macar Akademik ve Bilimsel İşbirliği Uygulaması ve Araştırma Merkezi’nin açılışından sonra Büyükelçi Janos Hovari tarafından ‘Tarih Boyunca Macarlar ve Türkler’ konusunda konferans verdi. Konferans öncesi konuşan Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Rektör vekili Prof. Dr. Yusuf Ziya Erdil, “Bugün iki mutluluğu birden yaşıyoruz. Bazen çok mütevazi binalardan çok büyük başarılar çıkar. Bugün merkezimiz adına mütevazi bir başlangıç yaptık. Edebiyat Fakültemizde bir odayı Merkezimize tahsis ettik. Ama göreceksiniz ki, çok büyük ve lüks odalarda yapılan işlerden çok daha farklı ve işler bu odadan çıkacak. Bunu en iyi anlayacak kişi, bizler gibi kendisi de akademisyen olan sayın büyükelçimiz anlayacaktır. İkinci yaşayacağımız mutluluk Sayın Büyükelçimiz tarafından sunumu yapılacak ‘Tarih Boyunca Macarlar ve Türkler’ konferansı olacaktır. Biz Üniversite olarak büyük ölçekli AB projesini 2013 yılının Ekim ayında startını verdik. Macaristan’dan birçok Üniversite ile bu konuda işbirliği içindeyiz” dedi.

Muğla valisi Mustafa Hakan Güvençer ise “Dünya ve Avrupa her zaman olduğu gibi içinden geçtiğimiz süreçte de barışa ve barış için verilen emeklere, dünya ve bölge barışı için bir araya gelen ellere ihtiyaç var. Barış arayışı öncelikle samimi ve dost gönüllerin ve ellerin bulaşmasını bekliyor. Bugün belki mütevazi bir mekanda mütevazi bir tören ile açılışını yaptığımız merkezin de aracılığı ile dünya ve Avrupa barışının muhtaç olduğu iki dost el çok büyük güzellikler üretmek için bir araya gelecektir. Türk ve Macar halkları binlerce yıllık bir tarihi geçmişte, son yüz yıla varıncaya kadar, hem tarihi, hem coğrafi, kısmen kültürel, siyasi ve idari ortak Türkiye ve Macaristan sahip oldukları kıymetlerdir. Bu iki dost ülke, ekonomik, siyasi ve kültürel dinamikleri ile bir araya geldiklerinde çok şeyler yapabilecek durumdalar. Sahip oldukları işlenmeye muhtaç çok iyi cevherleri var. Bugün burada atılan tohumu geleceği yolcu edecek insanlara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu emek, vakti geldiğinde verilecektir. Bu tohumdan çıkacak ağacın dalları altında her iki ulusun fertlerine bir huzur gölgesi oluşturacaktır. Gölgede rüzgârın şarkısı da bölgede huzur ve barışın şarkısı olacaktır” dedi.

Macaristan Büyükelçisi Janos Hovari, Türkler ile Macar halkının tarihsel bir dostluğu, kardeşliği ve arkadaşlığı bulunduğunu söyledi. Konferansını Türkçe sunan Hovari, “Macarca ve Türkçe dilleri arasında akrabalık var. Macaristan’a gelirseniz bazı kelimelerin Türk kökenli olduğunu görebilirsiniz. Ayrıca gramer bakımından da Macarca ve Türkçe ne kadar yakın olduğunu görürsünüz. Bunun sebebi Macarlar ve Türkler arasındaki ilişki çok eski zamanlara, binlerce yıl öncesine Orta Asya’ya dayanmaktadır. Çünkü bizim asıl vatanımız, ilk vatanımız Orta Asya’dır. Biz Orta Asya’dan yola çıktık, Hazar Denizi ve Karadeniz üzerinden yolumuza devam ettik. Ama siz Güney’den İran üzerinden yola çıkarak Anadolu’ya geldiniz. Bu nedenden dolayı bazı telaffuzlardan dolayı fark var. Ama bir Türk için Macarcaya bakmak Türkoloji açısından bir gezidir. Dört önemli unsur var. Birincisi bir arkadaşız. Nedeni de Orta Asya’da biz Kuzey’de, siz Güney’de yaşadınız. İkincisi Tarihsel bağlarımız var Türkler ile. Üçüncüsü, soğuk savaş döneminde ortaya konan ilişkiler ve sonuncu da Türkiye ile Macaristan arasındaki münasebetlerin arttırılmasına yönelik yapılacak çalışmalar” dedi.

KAYNAK: İHA – 12 Mart 2014

Macar Yayıncılar ve Kitapçilar Derneği’nin (Magyar Könyvkiadók és Könyvterjesztők Egyesülése) 24 – 29 Nisan 2014 tarihlerinde  tertiplediği  21. Budapeşte Millenáris Uluslararası Kitap Fuarı’nın, bu yılki  ”Onur Konuğu” Türkiye olacak.

---

Polonya, Çek Cumhuriyeti, İtalya, Fransa, Almanya, Rusya, İspanya, Avusturya, Kanada, Çin ve Romanya ile birlikte 25 ülkeden 100’den fazla yazar, şair ve dünyadan 400 kitapevinin katılacağı; geçtiğimiz yıl 60 binden fazla kişinin ziyaret ettiği ve Zentai Péter László’nun yönettiği 21. Budapeşte Millenáris Uluslararası Kitap Fuarı’na bu yıl geçen yıla göre daha çok ziyaretçi bekleniyor.

Türkçe’nin Yazı Dili Birikiminin Uluslararası Çevrelerde Tanıtılması İçin Budapeşte’deki Kitap Fuarı önemli

Şimdiye kadar birçok Türkçe eseri Macarcaya, Macarca yazılmış kitabı Türkçeye kazandırmış çevirmen, yazar, akademisyen ve bir dönem Ankara Üniversitesi’nde ders vermiş Tasnádi Edit ” Son yazmış olduğum ‘Türk-Macar İlişkileri Üzerine Seçme Yazılar’ kitabımı, başarıları ile övünç duyduğum, Macar ve Türk ilişkilerine ciddi katkı veren Macaristan Fahri Konsolosumuz Sayın Osman Şahbaz’a imzalayarak hediye etmekten büyük onur duyuyorum. Türk Macar Dostluk Derneğimizin yayına hazırladığı birçok kitabın basımında sponsor olmuş Sayın Şahbaz’a daha önce de yazdığım kitaplardan hediye etmiştim” dedi.

Tasnádi Edit  sözkonusu kitap fuarının Türk yazar ve yayınevleri için önemine vurgu yaparak, “Evvelki sene 31. Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı bizim için çok başarılı geçmişti. Şimdi de Türkçenin yazı dili birikiminin uluslararası çevrelerde tanıtılması için Budapeşte’deki kitap fuarı önemli. Türkiye’deki dostlarımızı fuara bekliyoruz “çağrısında bulundu…

Her Yıl Artan Talep

Türk Macar İşadamları Derneği (TÜMİŞAD) Başkanı ve Macaristan Kayseri Fahri Konsolosu Osman Şahbaz da, sosyal sorumluluk gereği olarak kültür-sanat etkinliklerine destek vermeye devam edeceklerini dile getirerek sözkonusu fuarın Türkiye için önemini şöyle anlattı:  “Sayın Tasnádi Edit hanımın, Büyükelçi Prof.Dr. János Hóvári, Prof.Dr.Vásáry István ile daha önce kaleme almış olduğu ‘Tekirdağ Tarihinin Macar Yazarı Kelemen Mikes’  ve İzmit’te yaşamış, mezarı da İzmit’te olan  Kral Imre Thököly’nin eşi İlona  Zrínyi’nin anısına Prof.Dr. Várkonyi Ágnes’in yazdığı ‘İlona  Zrínyi: Avrupa’nın En Cesur Kadını” kitabı da Türk okuyucular ile buluşmuştu.  2013 yılı sonunda emekli olan  ceza hakimi Dr. Ujkéry Csaba’nın yazmış olduğu  ‘Aynadaki Hançer Zigetvar’ın Düşüşü’  romanı  Dr. Erdal Şalikoğlu  tarafından Türkçeye çevrildi. Her geçen gün ortak kültür hazinemiz zenginleşiyor. Daha önceki yıllarda   Budapeşte Kongre Merkezi’nde (Budapest Kongresszusi Központ)  gerçekleştirilen kitap fuarı her yıl artan  talep karşısında Budapeşte Millenáris’e taşındı. Geçen yıl Budapeşte’de İtalya onur konuğuydu.  Türkiye’nin de etkili, güçlü ve dikkat çeken  kitap pavyonu vardı. Edebi eserlerinin, kültürünün  tanıtımı açısından bu yıl Türkiye’nin  daha da etkin olacağı kanaatindeyim.  Kültür Bakanlığı’na bağlı  Türk Eserlerinin Dışa Açılışı (TEDA) biriminin çalışmaları bakımından Macaristan çok doğru, yerinde bir zemin ve platform oluşturuyor. Türk kültür, sanat ve edebiyatı ile ilgili eserlerin Türkçe dışındaki dillerde okuyucu ile yüz yüze gelmesinde 2005 yılında hayata geçirilen TEDA projesi yazar ve yayınevlerine büyük bir imkan sağlamış oluyor. Bu bağlamda Rönesans dönemi  Macar lirik şairi ve ozanı Bálint Balassi‘nin şu mısraları  bizlere ne kadar yakındır; ‘Gerekmez bu dünya sensüz,/ Artık sükûnet ver, /Ben seyrana gider iken.’  TÜMİŞAD olarak şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da sosyal sorumluluk gereği olarak sanat ve  kültüre katkı sağlamaya devam edeceğiz.

Kaynak: EKONOMİK DURUM – 10 Şubat 2014

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Macaristan Başbakanı Viktor Orban ve beraberindeki heyeti Çankaya Köşkü’nde kabul etti.

---

İki ülke arasında tarihten gelen güçlü dostluk bağları bulunduğunu belirten Cumhurbaşkanı Gül, karşılıklı ziyaretlerle iki ülke arasındaki ilişkilerin ve iş birliğinin daha ileri seviyelere taşınması yönündeki iradenin teyit edildiğini ifade etti.

“BUDAPEŞTE AVRUPA’NIN EN GÜZEL ŞEHİRLERİNDEN BİRİ”

Kasım 2011’de o zamanki Cumhurbaşkanı Schmitt’in Türkiye’de misafir edildiğini, önümüzdeki yılda Macaristan Cumhurbaşkanı Ader’in davetine icabetle bu ülkeyi ziyaret edeceğini söyleyen Cumhurbaşkanı Gül, Budapeşte’ye ilki milletvekili olduğu dönemde olmak üzere birçok kez gittiğini, eşsiz tarihî dokusuyla Budapeşte’nin Avrupa’nın en güzel şehirlerinden biri olduğunu belirtti.

Cumhurbaşkanı Gül, iki ülke arasındaki ticaret hacminin 5 milyar dolara çıkartılması hedefinin gerçekleştirilmesinin müşterek gayretlerle mümkün olduğunu ve bu amaç doğrultusunda önümüzdeki dönemde çabaların yoğunlaştırılması gerektiğini kaydetti.

“OSMANLI DÖNEMİ ESERLERİ MACARİSTAN’IN TURİZM ZENGİNLİĞİDİR”

Macaristan Başbakanı Orban ise, Macaristan Cumhurbaşkanı Ader’in selam ve iyi dileklerini iletti ve Cumhurbaşkanı Gül’ün Macaristan ziyaretini beklediklerini aktardı. İki ülke arasındaki iş birliğinin ulaştığı seviyeden memnuniyetini ifade eden konuk Başbakan, Osmanlı döneminden miras tarihî eserlerin korunmasına ve restorasyonuna büyük önem verdiklerini bildirdi. Bu kapsamda Gülbaba Türbesinin restorasyonunun gündemde olduğunu kaydeden Başbakan Orban, Osmanlı dönemi eserlerinin Macaristan’ın turizm zenginliği olduğunu ifade etti.

Görüşmede, ikili ilişkilerin diğer bazı veçheleri ile ülkemizin AB müzakere süreci ve Avrupa’nın gündeminde yer alan güncel konular da ele alındı.

KAYNAK: T.C. Cumhurbaşkanlığı – 18 Aralık 2013