Yazıların kategorisi: “Haberler”

Macaristan Başbakanı Viktor Orban, en erken 2020 yılında Avro para birimine geçmelerinin söz konusu olabileceğini bildirdi.

---

Orban, Polonya’nın Başkenti Varşova’da yaptığı açıklamada, 2020 yılından önce Macaristan’ın para birimi olan Forint’i kaldırıp Avro para birimine geçmelerinin söz konusu olamayacağını belirtti.

Önce Avro’nun geleceğinin ne olacağının netleşmesinin ve Macaristan’ın bu durumda beklemesinin mi yoksa Avro’ya geçmesinin mi ülke çıkarlarına uygun olacağının görülmesinin gerektiğini ifade eden Orban, AB’nin geleceğinin önceden tahmin edilmesinin zor olduğunu söyledi.

“AB nasıl bir yol takip edecek, büyüyecek mi yoksa küçülecek mi- Bu bilinmiyor” diyen Orban, AB’ye üye ülkelerin bazılarının iflasın eşiğinde olduğunu, bunun aynı zamanda birliğin dağılması anlamına da gelebileceğini dile getirdi.

Avrupa Birliğinin ekonomik krizi yönetmedeki politikalarını da eleştiren Orban, Macaristan’ın döviz rezervlerini dikkatli kullanması gerektiğini, bu sorumluluğun Merkez Bankası Başkanına ait olduğunu da sözlerine ekledi.

Kaynak : AA – 7 Mart 2013

Macaristan’da hükümetin, meclise sunduğu anayasa değişikliği taslağını geri çekmesini talep eden bir grup gösterici bu sabah iktidar partisi FIDESZ’ın genel merkezini işgal etti.

---

İşgalin taslak geri çekilinceye kadar süreceği açıklandı.

Yüz kadar göstericinin, binanın demir parmaklıklarını aşıp bahçenin avlusuna girmesi esnasında yaşanan ufak çaplı bir kargaşanın ardından gösteri barışçıl bir şekilde devam ediyor. Polis ise bina dışında önlemler aldı.

Göstericilerin karşı çıktığı ve geri çekilmesini talep ettiği anayasa değişikliği taslağı Brüksel’in de tepkisini çekti. Avrupa Konseyi genel sekreteri Thorbjorn Jagland da taslağın önümüzdeki hafta Macar parlamentosunda onaylanmaya sunulmasından önce Avrupa Birliği’nin hukuk komisyonu olan Venedik Komisyonu tarafından gözden geçirilmesini talep etti.

Farklı kesimlerin tepkisini çeken anayasa değişikliği özellikle Anaysa Mahkemesinin yetkilerini ve genel seçimlerle ilgili kampanyaları yeniden düzenliyor, özellikle de seçimlerde medyanın işlevleri üzerine yeni hükümler içeriyor.

Yeni taslağa göre Anayasa Mahkemesinin faaliyet alanları iyice daraltılıyor ve yeni anayasa, bundan sonra Anayasa Mahkemesine gönderilecek olan herhangi bir konuda, kurumun, geride kalan yirmi yıl içinde aldığı kararları emsal olarak kullanmasını da yasaklıyor.

Seçimlerle ilgili olarak ise, yeni anayasa partilerin seçim kampanyasında sadece devlet medya organlarını kullanabilmelerine izin veriyor. Özel televizyon ve radyolarda seçim kampanyaları yürütülmesi yasaklanıyor.

Hükümet, medya konusunda bu değişikliğin özel televizyon ve radyoların çok fahiş paralar istemesi nedeniyle partiler açısından seçimlerde bir fırsat eşitliği yaratacağını öne sürse de Helsinki Komisyonu bu hükmün düşünce ve propaganda özgürlüğünü kısıtlayacağını ve iktidar partilerine her zaman bir avantaj sağlayacağını vurguluyor.

Anayasa değişikliği din ve vicdan özgürlüğünü de etkileyebilecek bir madde içeriyor. Hangi dini inancın bir kilise olarak ülke çapında örgütlenebileceği yeni anayasada hükümet organlarının kararına bırakılıyor.

Yeni anayasada çok tepki çeken bir başka ilginç madde de sokaklarda yaşayan evsizlerin bundan böyle bu hayata devam edemeyeceklerinin anayasaya alınması. Bu madde, sokaklarda yaşamayı cezalandırılabilecek bir fiil haline dönüştürüyor. Daha önce hükümet bu konuda bir kararname çıkarmış, ancak bu kararname temel insan haklarına aykırı bulunduğu için Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmişti.

Kaynak: turkinfo.hu – 7 Mart 2013

Macaristan’daki Türk toplumunun tanımış isimlerinden Gün Benderli, Macar kültürünün tanıtımı için yaptığı çalışmalar nedeniyle Pro Cultura Hungarica ödülüne layık görüldü.

---

Bu ödül Macar kültürünü tanıtan yabancı ülke vatandaşlarına veriliyor.

Gün Benderli bu ödüle yıllardır Macarcadan Türkçeye yaptığı kitap çevirileri ve 2002 yılında yayınlanan ve hazırlanmasında görev aldığı Macarca Türkçe büyük sözlük nedeniyle layık görüldü.

Gün Benderli son yıllarda aralarında György Dragomán, Krisztián Grecsó, Szilárd Rubin ve Péter Nádas’ın da bulunduğu pek çok çağdaş Macar edebiyatı temsilcisinin romanlarını dilimize kazandırmıştı. Gün Benderli Macar edebiyatının temel isimlerinden Imre Madách’ın bir eserini de Türkçe’ye çevirmişti.

Gün Benderli 1950’li yıllarda Fransa’daki üniversite eğitimini yarıda kesip Budapeşte radyosunun Türkçe yayınlarını organize etmek için Macaristan’a gelmişti. Gün Benderli, o tarihten bu yana Macaristan’da yaşıyor.

Gün Benderli’ye ödülü Macaristan Eğitim ve Çalışma Bakanlığı müsteşarı Judit Hammerstein tarafından 26 Şubat 2013 salı günü takdim edilecek.

Kaynak: turkinfo.hu – 26 Şubat 2013

Macaristan tarihinde çok önemli bir yere sahip olan Macar kralı ve eşinin yaşadığı yer olan Kartepe İlçesi Karatepe Köyü’ndeki mezarları başında dün anlamlı bir anma töreni.

---

Kartepe İlçesi Karatepe Köyü’ndeki Thököly Anıtı’nda gerçekleşen anma töreninde Kartepe Kaymakamı Mustafa Ünaldı, Kartepe Belediye Başkanı Şükrü Karabalık, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Başkan Danışmanı Nermin Tol, Macaristan Cumhuriyeti Türkiye Büyükelçisi Prof. Dr. Janos Hovari, Macaristan İstanbul Başkonsolusu Gabor Kıss, Macaristan Kültür Ateşesi Viktor Matısı, Macaristan İşadamları Dernek yöneticileri, Töhököly İmre Dostluk Derneği Başkanı Ertunç Baykal, başkan yardımcısı Numan Gülşah, Karatepe Köy Muhtarı Mustafa Kılıç, Kartepe Belediyesi Başkan Yardımcısı Hüseyin Bülbül ile Türk ve Macar dostları törende hazır bulundu.

Numan Gülşah’ın sunuculuğunu üstlendiği İlona Zriny’i anma programına Baykal, Hovari ve Kıss’in çelenk sunması ardından Türk ve Macar Milli Marşlarının çalınması ile devam edildi. Macaristan’dan da naklen izlenen anma programında konuşmacılar Türk Macar dostluğuna dikkat çekerken Macar Kralı ve eşinin genç yaşta hastalık sonucu vefat ettiğine dikkat çekildi. Büyükelçi, milli kahramanlarına Karatepe halkının destek verdiğini bildiklerini belirttiği konuşmasında programa destek veren belediye ve dernek yönetimine teşekkürlerini iletti.

KAYNAK: http://www.stargundem.com – 20 Şubat 2013

Macaristan’da gayri safi yurt içi hasıla 2012 yılının 4. çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,7 oranında düşüş gösterdi.

---

Krizle boğuşan ülke ekonomisi 2012 yılında 1,7 oranında daralma göstermişti. Macar ekonomisi iki çeyrek art arda düşüş göstererek teknik resesyona girdi.

Ekonomik verilere göre 2011 yılında 1,6, 2010 yılında 1,3 büyüme görülürken 2009 yılında yüzde 6,8’lik düşüş yaşanmıştı. IMF’in Ocak 2013 yılı raporunda Macaristan ekonomisinde düşüşün devam edeceği ve hükümetin farklı politikalar uygulaması gerektiğini tavsiye edilmişti.

Macaristan Hükümeti ekonomik krizden kurtulmak için doğu açılımına başlayacaklarını duyurarak AB ülkeleriyle ekonomik politikalarında bir değişimin olmamasıyla beraber doğu ülkeleriyle ekonomik ilişkilere başlayacaklarını duyurmuştu.

KAYNAK: AA – 15 Şubat 2013

Budapeşte’de öğrenciler Elte Üniversitesi’nin sınıflarını işgal etti. Geceyi üniversitede geçiren protestocu öğrenciler, hükümet geri adım atmadıkça protestolarından vazgeçmeyeceklerini duyurdu.

---

Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de öğrenciler, hükümetin kemer sıkma ve eğitim politikalarını protesto etti.

Hükümetin parasız eğitim ve eğitime ayrılan bütçede kısıtlamaya gitmesi ülkede tepkilere neden olurken, başkent Budapeşte’de öğrenciler Elte Üniversitesi’nin sınıflarını işgal etti. Geceyi üniversitede geçiren protestocu öğrenciler, hükümet geri adım atmadıkça protestolarından vazgeçmeyeceklerini duyurdu.

Üniversite yönetimi ile bir çok sivil toplum kuruluşunun da destek verdiği protestocular, hükümete eğitimde kesintiye gitmemesi çağrısında bulundu.

Avrupa’da yaşanan ekonomik krizin en çok hissedildiği ülkelerden biri olan Macaristan’da hükümet, bir çok alanda olduğu gibi eğitimde de kemer sıkma politikalarını uygulamak istiyor.

Kaynak: SKYTURK 360

Romanya’da Macarların çoğunlukta olduğu Sekelistan (Szekely) bölgesinde ay-güneşli bayraklarının resmi törende indirilmesi Budapeşte-Bükreş arasında diplomatik krize yol açtı. İki ülke karşılıklı temsilcilerini çekme tehdidinde bulundu.

---

SEKELİSTAN (Szekely), Romanya’nın Transilvanya bölgesinde çoğunlukta olarak Macar asıllı Sekellerin yaşadığı bir bölge. İspanya’nın Katalonyası gibi özerklik isteyen Sekeller, Macaristan’ın da yakın takibinde.
Son kriz ise bölgenin Sfantu Gheorghe kentine yeni bir valinin atanmasıyla patlak verdi. Geçen cumartesi günü valinin atanmasıyla ilgili yapılan törende Victor Ponta hükümeti bürokratlarının talimatıyla mavi zemin üzerine ay-güneşli bayrak salondan çıkarıldı. Oysa Romanya’nın her yerinde tarihi flama ve bayrakları görmek mümkün olduğu gibi, bir mahkeme de Sekellerin ay-güneşli bayraklarına onay vermişti.

Diplomatik savaş

Ancak olayın ardından Budapeşte ve Bükreş hattında karşılıklı atışmalar başlamakla kalmadı, iki ülke medyası da buna katıldı. Macar insan hakları savunucusu ve siyasetçi Peter Eckstein-Kovacs, “Bu tür medya kampanyalarının geçmişte kaldığını sanıyordum. Bu da Macaristan ve Romanya arasında iyi giden ilişkiler hakkında soru işaretine neden oluyor” dedi.
Sekellere otonomiyi destekleyen Macaristan Dışişleri Müsteşarı Zsolt Nemeth, bayrakların indirilmesinin ardından “Bölgedeki Macar topluluğuna karşılık sembolik saldırganlık yapılıyor” diye tepkide bulundu. Romanya’dan cevap gecikmedi. Başbakan Viktor Ponta, açıklamaları “Utanmazlık” diye niteleyerek, Budapeşte’yi içişlerine karışmakla suçladı.
Ay-güneşli bayrak yüzünden iki ülke 1995’lerin ortasından bu yana en ciddi diplomatik krizini yaşamaya başladı. 1990’larda etnik gruplar arasında gerginlik yüzünden iç savaşın eşiğine gelen Romanya’da durumun iyileşmesi ve AB hedefi, komşu ülkeleri yakınlaştırmış, ortak projeler, çekişmelerin yerini almıştı.

Atilla soyundan

Karpatların en eski halklarından olduğu söylenen Sekellerin, Atilla Hun soyundan geldiğine dair de rivayetler var. Sekellerin bayrağında eski Macar tanrılarını sembolize eden güneş ve ay bulunuyor. Lübnan kadar bir bölge olan Sekelistan, 700 bin nüfuslu.
Haber-Yücel Tanay

Kaynak: Cesur Gazete – 10 Şubat 2013