Türk Macar Dostluk Derneği

Bugün Türkiye ile Macaristan arasında 18 Aralık 1923 tarihinde imzalanan Dostluk Antlaşması’nın 100. Yıldönümü. Birinci Dünya Savaşı sonrasında ülkelerindeki karışıklıklarla ve zorluklarla boğuşan bu iki ülke birbirlerine destek çıkmışlardır. Bu antlaşma 29 Ekim 1923’te Cumhuriyetin ilan edilmesinin ardından yeni Türk devletinin Türkiye Cumhuriyeti ismiyle imzaladığı ve yürürlüğe giren ilk antlaşmadır. O dönem krallık rejimiyle idare edilen Macaristan ise Birinci Dünya Savaşı sonrasında imzalamak zorunda bırakıldığı Trianon Barış Antlaşması’nın tarafları haricinde başka bir devletle ikili olarak ilk defa Türkiye Cumhuriyeti ile bir dostluk antlaşması imzalamıştır.

Dört maddeden oluşan Türkiye-Macaristan Dostluk Antlaşması, iki ülke arasında günümüzde devam eden diplomatik, siyasi, ekonomik ve kültürel ilişkilerin temel taşını oluşturmaktadır. Antlaşmanın birinci maddesi, Macaristan ile Türkiye Cumhuriyeti ve iki ülkenin vatandaşları arasında eksiksiz barış ile samimi ve devamlı dostluk olacağına hükmeder. Antlaşmanın ikinci maddesi, iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasını ve iki devletin birbirlerinin topraklarında karşılıklı olarak diplomatik temsilcilik açmasını hükme bağlar. Üçüncü madde ile taraflar iki ülke arasında konsolosluk ve ticaret ilişkilerini ve vatandaşlarının birbirlerinin topraklarında yerleşebilmelerini sözleşmeler yoluyla düzenlemeyi içeren şartları taahhüt etmişlerdir. Dördüncü ve son madde ise antlaşmanın güçlendirilmesi ve yürürlüğe girmesiyle ilgili düzenlemeleri içermektedir. Antlaşma uyarınca Türkiye’deki Macaristan elçiliği 1924 yılında İstanbul’da açılmış; Elçilik 1932 yılında Ankara’ya taşınmıştır. İlk Macar elçisi olarak 1924 yılında Türkiye’ye László Tahy tayin edilirken, yine aynı yıl Budapeşte’ye gönderilen ilk Türk elçisi ise Hüsrev Gerede olmuştur.

Bu konuda Derneğimiz Yönetim Kurulu üyesi Doç. Dr. Emre Saral tarafından kaleme alınan makaleyi okumak için tıklayınız.